Świątynie południowego Podlasia
Data: 22 lipca 2017, kto: A. i G.
Trasa: Siemiatycze → Grabarka → Telatycze → Klukowicze → Tokary → Koterka → Niemirów → Mielnik → Siemiatycze (87.1 km)
Rys historyczny
Oglądając kościoły i cerkwie na Podlasiu, warto mieć choćby podstawową wiedzę o historii zmagań katolicyzmu, prawosławia i kościoła unickiego na tych ziemiach. Przypomnijmy więc kluczowe daty:
1054 r – Wielka schizma wschodnia – rozłam w chrześcijaństwie na Kościół wschodni i zachodni – to oczywiście z samym Podlasiem miało niewiele wspólnego.
1596 r – Unia Brzeska – połączenie Cerkwi prawosławnej z Kościołem łacińskim (w dawnej Polsce) – powstanie kościoła unickiego
1875 r – likwidacja Kościoła unickiego ukazem cara Aleksandra II
1917 r – zatwierdzenie powstania kościoła neounickiego
Zmiany nie odbywały się spokojnie i można powiedzieć, że ich cele były polityczne i były one siłą wspierane przez władze. Nie obyło się bez ofiar. Nie akceptujący przymusowego przejścia na prawosławie zostali zamordowani (męczennicy w Pratulinie), a dzisiaj bardzo wiele kościołów katolickich to byłe cerkwie (w większości unickie). Nawet obecnie są miejsca, w których trwają spory dotyczące własności kościołów i cmentarzy.
Opis trasy
Siemiatycze
Miasto z dużym potencjałem turystycznym mocno w tej chwili niedocenianym przez cykloturystów. Przyjemnie, spokojnie, trochę się dzieje w sensie imprez publicznych.Samochód zostawiliśmy na parkingu niestrzeżonym na środku głównego placu. Na tymże placu jest też informacja turystyczna, o którą warto zahaczyć. Szukaliśmy tam materiałów o Green Velo, ale była tylko kserówka ogólnej mapy. Były też „paszporty” do których można zbierać pieczątki z miejsc znajdujących się przy tym szlaku.
Z centrum Siemiatycz wyjeżdżamy kierując się na światłach na południowym skraju placu ku biedronce i później na rondo. Na rondzie nie warto skręcać w drogę woj. 693, a w ul. Wysoką. Zaprowadzi nas ona spokojniej i szybciej do kolejnego punktu wycieczki.
Święta Góra Grabarka
Miejsce magiczne, które już opisywaliśmy na ekskursja.plŚwięta Góra Grabarka (Св. Гoра Грабарка)
Zabytkowa cerkiew w Anusinie
Parafia Telatycze, pod wezwaniem Świętych Kosmy i Damiana. Tuż obok tradycyjna studnia z wodą.Klukowicze
Spora wieś ze sklepem. Tu kończymy jazdę na wschód i kierujemy się na południe wzdłuż granicy z Białorusią.Koterka
Z Koterki można rozpocząć powrót w kierunku Siamiatycz (drogą woj. nr 640), ale można też pokusić się o dojechanie do Bugu i powrót drogami bliżej tej rzeki. Naszym zdaniem bardzo warto, ale trzeba jakoś przedostać się ok 10 km przez las do Niemirowa.
Lasy między Koterką a Niemirowem
Ten kawałek jest trochę stresujący, bo jedzie się drogami nieoznakowanymi, a tuż obok jest granica z Białorusią. Niemniej jednak przy pomocy dobrej mapy w skali 1:50000 i odrobiny umiejętności orientowania się w terenie jest to wykonalne.To nie jest tak, że wjeżdża się „w puszczę”. Dwie duże gruntowe drogi wschód-zachód pomagają zorientować się gdzie jesteśmy. Drogi leśne zaznaczone na mapie da się rozpoznać w terenie i szansa na zgubienie się jest nieduża. Ale jakieś emocje nawigacyjne są.
Niemirów
Wieś z historią i zabytkowym kościołem. Jest też tu możliwość przeprawy na drugą stronę Bugu (prowadzi nawet tędy wariant szlaku Green Velo), ale (uwaga!) bardzo często przeprawa promowa nie działa.Mielnik
Największe miasto na tym odcinku Bugu. Z punktu widzenia wycieczki istotne jest że jest tu długo czynny sklep 🙂 Warto zobaczyć odkrywkową kopalnię kredy, ale jeszcze bardziej warto zatrzymać się na chwilę przy ruinach kościoła i zamku – wspaniały widok na Bug.Niedaleko jest też wieża widokowa (byliśmy na niej w trakcie tej wycieczki), ale co ciekawe i trochę rozczarowujące z niej akurat Bugu w ogóle nie widać.