Twierdza Osowiec, położona na bagnisto-lesistym terenie nad Biebrzą, wybudowana została w drugiej połowie XIX w. na rozkaz cara, później jeszcze była kilkukrotnie rozbudowywana – miała wzmacniać rosyjską obronę przed ewentualnym atakiem niemieckim z Prus Wschodnich. Potężna, nowoczesna i nigdy nie zdobyta.

Atak rzeczywiście nastąpił wraz z wybuchem I wojny światowej i rosyjski garnizon dzielnie się bronił przez prawie rok. Potem Rosjanie sami się wycofali, bo ogólnie na froncie szło im nie najlepiej. Niemcy dobrze zapamiętali to miejsce i w czasie kampanii wrześniowej woleli twierdzę ominąć, przełamując polski opór pod Wizną (tj. słynnymi polskimi Termopilami – „soldiers of Poland 40:1″, jak śpiewał szwedzki zespół Sabaton).

Z czterech oryginalnych fortów dwa są wciąż obiektami wojskowymi. Fort Centralny można nawet zwiedzać, ale tylko od poniedziałku do piątku od 9.00 do 15.00 czy jakoś tak. W Święto Konstytucji 3 maja mogą być w różnych miejscach parady i kotyliony, ale wojsko udostępniania Osowca nie przewidziało. Nie wiem, jak jest 15 sierpnia.

Pozostałe dwa forty (II, tzw. Zarzeczny i IV, tzw. Nowy) można sobie obejrzeć nawet po godzinach, gdyż znajdują się w stanie ruinalnym. Fort Zarzeczny (na skraju BPN), jak sama nazwa wskazuje, znajduje się po drugiej stronie Biebrzy, a Fort Nowy (w BPN, nieco oddalony od reszty) cały zarósł lasem.

Rozpisałem się trochę o twierdzy, dla równowagi zdjęcia będą w większości o czym innym.