Niedziela w Elblągu (07.2016)
Elbląg jest jednym z najstarszych miast w Polsce i zarazem najniżej położonym. Znajduje się przy uściu rzeki Elbląg do Zalewu Wiślanego. Liczy sobie mniej więcej tylu mieszkańców, co trzy Miński Mazowieckie.
Łyk historii
Przez ok. 70 lat Elbląg pełnił rolę de facto stolicy państwa krzyżackiego i jego najważniejszego portu (zanim siedziba wielkich mistrzów nie została przeniesiona z Wenecji do Malborka). Dzisiaj po Krzyżakach nie ma niemal w mieście śladu – potężny zamek elbląscy mieszczanie zdobyli w 1454 r. i dla pewności zburzyli, a miasto shołdowali królowi polskiemu, Kazimierzowi IV Jagiellończykowi. Nota bene, już po bitwie pod Grunwaldem w 1410 r. elblążanie wypędzili Krzyżaków z zamku i poddali miasto Władysławowi II Jagielle, ale wówczas Elbląg wrócił jeszcze do państwa krzyżackiego. Niemniej duch oporu przeciw braciom zakonnym nie zaginął i późniejsze zburzenie zamku nie wzięło się z niczego – to właśnie w Elblągu w 1440 r. utworzony został Związek Pruski.
Tak czy inaczej, Elbląg należał do Polski do I rozbioru, czyli przez ponad 300 lat, a ponownie dopiero po II wojnie światowej. Jego największy rozkwit przypada na czasy Stefana I Batorego, który poprztykawszy się nieco z Gdańskiem, przez Elbląg puścił cały handel morski Rzeczypospolitej.
Elbląg bardzo ucierpiał pod koniec II wojny światowej – podczas zdobywania miasta przez Armię Czerwoną zniszczona została zabytkowa starówka. Radzieckie władze okupacyjne wywiozły z Elbląga, co się dało, a następnie w maju 1945 r. przekazały miasto Polsce. Pozostałości starówki zostały wyburzone, a zabytkowe cegły wywieziono do Warszawy w ramach akcji „Cały naród buduje swoją stolicę”.
Łyk współczesności
Na przekór historii, Elbląg współczesny, a przynajmniej jego historyczne centrum, prezentuje się zadziwiająco ładnie. Centralnym punktem miasta jest katedra św. Mikołaja, zwrócona frontem do rzeki Elbląg. Diecezja elbląska powstała wprawdzie dopiero w 1992 r., ale kościół pochodzi z XIII w. Okalających go zabytkowych kamienic nie odbudowywano, ale w latach 80. ubiegłego wieku zbudowano współczesne, powiedzmy, że inspirowane oryginalnymi. Efekt może się podobać lub nie, ja uważam, że prezentują się zadziwiajaco dobrze.
A co jeszcze zwróciło uwagę turystów z Warszawy? Popatrzmy na zdjęcia.